vaatavyaaQaI 1)vaatavyaaQaIcaI vyaaKyaa, saamaanyaja AaiNa naanaatmakja vyaaQaI, vaataacao mahatmya, pa`aNaaodnaaid vaayaUcaI SarIrata ivaiSaYT sqaanao va tyaaMcaI ivaiSaYT kamao_, 80 vaatavyaaQaI-- vaatapa`kaaopaacaI karNao- saMpa`aipta- QaatauXayajanya vaatavyaaQaIcaI saMpa`aipta , sa`aotaaoraoQapa`Qaana vaatavyaaQaI paUva_r}pao AaiNa saamaanya laXaNao- vaatavyaaQaIcaI saamaanya icaiktsaa- QaatauXayajanya –inar}pastaMiBata vaatavyaaQaIcaI icaiktsaa – maagaa_varaoQajanya – {pastaMiBata vaatavyaaQaIcaI icaiktsaa – 2)savaa_Mga kuipata vaata laXaNao, kaaoYz gata vaata, AamaaSayagata vaayau, paWvaaSayagata vaata, gaudgata vaata, naaiBagata vaata, tvak\gata vaata, rWtagata vaata, maaMsamaodaogata vaata , Aisqamajjaa gata vaata, Sauk`gata vaata, gaBaa_Saya gata, H%d\gata vaata, isaragata vaata, snaayaugata vaata 3)saMiQagata vaata, QaatauXayajanya saMiQagata vaataacaI saMpa`aipta, sa`aotaaoraoQa- maagaa_varaQaaojanya saMiQagata vaata- 4)AaXaopak –1) ApataM~ak 2) Apataanak .dNDapataanak .QanuastaMBa - AByaMtarayaama , baihrayaama ,va`Naayaama- AaGaataja. AaXaopak Convulsion, Qanauvaa_ta - Tetanus – AaXaopak , ApataM~akaacaI icaiktsaa 5)Aid_ta , Facial Paralysis ,Bell’s Palsy- 6)paXaaGaata ,Hemiplegia, Hemiplegic Cerebral Palsy, and Hemiparesis, Stroke- Ischemic & Hemorrhagic stroke . Embolic stroke. Intracerbral Hemorrhage Guillain-Barre,& Multiple sclerosis paXaGaataacaI icaiktsaa 7)hnauga`h , manyaastaMBa , ijaHvaaga`h, maUk , imainmana , gad\gad , isaraga`h 8)gaRQasaI - -,Sciatica, Spondylitis-Cervical,Lumbar,Ankylosingspondylitis,Degenerative disc, AaiNa ivaEvaaica 9)kaaoYTuk SaIYa_ , jaanausaMQaI, Examination of Knee joint, Synovial Fluid . 10)KaMja – paaMgaulya , kalaayaKaMja – Parkinsonisum, Tremor . 11)vaatakMTk , paaddah, paadhYa_. 12)AMsaSaaoYa – Avabaahuk 13)taUnaI – pa`taItaUnaI 14)AaQmaana –pa`tyaaQmaana , {}Qva_vaata 15) AavaRta vaata - AavaRta vaataacao 20 pa`kaar AaiNa laXaNao AaiNa AavaRta vaataacaI icaiktsaaa- 16) vaata ivakaarataIla klpa - Wvaaqa -sahcaraid ,maharasnaaid , mahabalaaid, erMDaid ,vaaijagaMQaaid ,samaaIrdavaanala rasnaaidcaUNa_ ,ABaaidcaUNa_- Ajamaaodaid vaTI, gauggauL -~ayaaodMSaaga ,vdai~aSakaao ,yaaogaraja,mahayaaogaraja, ABaaidgauggauL [.taOla- laGaUuivaYagaBa_, ivdtaIya ivaYagaBa_ , mahaivaYa gaBa_, pa`saarNaI ,naarayaNa, SataavarI , AEvagaMQaa,balaa,mahabalaa, maaYa , sahcar, dSamaUla ,rasnaapaUitak , lasaUna , maUlakaaid, EaIgaaopaala , ivaYNaUtaola, ivajayaBaOrva taola,[. GaRta -paMcaitaWtak ,dSamaUlaaid ,ASvagaMQaaid, nakulaaid, CagalaaÒ, hMsaaÒ, SataavarI, daDImaaid, , balaaGaRta Aaid vaataraogaata lasauna klk , erMDpaak vaatavyaaQaItaIla rsaklpa- svacCndBaOrva rsa,samaIrpannaga, vaataivaQvaMsarsa , vaatagajaaMkuSa, mahavaatagajaaMkuSa , baRhta\vaata icaMtaamaNaIrsa , cataumau_Ka rsa,laXmaIivalaasarsa, laGvaanaMdrsa ,gaganaaidvaTI,kubjaivanaaodrsa, savaa_Mgakmpaairrsa,icantaaaiNarsa,icantaamaiNacatauma_Karsa, baRHtavaataicaMtaamaiNa rsa, catauma_Karsa,laXmaIivalaasarsa,yaaogaond`rsa, vaataairrsa, Ainalaairrsa, savaa_MgasauMdrrsa, SaItaairrsa, taalakoEvarrsa, vaatanaaSanaaorsa, vaatakNTkrsa, i~alaaoWyaicaMtaamaiNa rsa, rsaraja,navaga`hrsa, navaga`hrajamaRMgaaMkrsa,Aaid rsa klpa vaatavyaaQaIta {payauWta haota.